Linwood Barclay "Fenster zum Tod" (Na własne oczy) - Hitchcock meets Rain Man

Wydawnictwo: Knaur
Tytuł oryginału: Trust Your Eyes
Data wydania: 02.11.2012
Liczba stron: 592
Cena: 14,99 euro 

Co tu dużo gadać, to jest po prostu znakomity thriller! Kiedy w najnowszym wydaniu magazynu "Bücher" opinię o tej książkce opatrzono najwyższą notą i etykietką "genialne" uśmiechnęłam się z pobłażaniem, bo w co jak w co, ale w genialne amerykańskie thrillery to ja średnio wierzę. Ale kiedy nadarzyła się okazja, by powieści wysłuchać, nie odmówiłam. Do prasowania i walkingu (bo podczas tych czynności wciągam dousznie lektury) w sam raz, pomyślałam sobie. Jakież było moje zdumienie, kiedy z każdą wysłuchaną minutą coraz bardziej przekonywałam się, że w zacytowanej opinii naprawdę niewiele jest przesady. To chyba najbardziej zwariowana historia, jaką kiedykolwiek czytałam, tak szalona, że aż prawdopodobna, i tak znakomicie skonstruowana, że po prostu nie ma się do czego przyczepić.

Gdybym musiała scharakteryzować tę książkę krótko, treściwie i obrazowo, to powiedziałabym, że to skrzyżowanie "Rain Mana" i "Okna na podwórze". Porównanie filmowe wprawdzie, ale tutaj jak najbardziej adekwatne, bowiem z grubsza rzecz biorąc o wizualizację tutaj chodzi. Oto trzydziestoparoletni Thomas Kilbride, chory na rzadki rodzaj schizofrenii (a może jednak autyzmu?) całe dnie spędza, wędrując po ulicach rozmaitych miast świata. Wędruje, nie wychodząc z domu. Nie odrywając wzroku od ekranu komputera. Tak, przemierza ulice, sfilmowane i zwizualizowane przez program "Whirl360". Dzień w dzień, od rana do wieczora. I pewnego dnia widzi w oknie głowę. Nie zwykłą głowę, ale owiniętą czymś białym i błyszczącym, jakby owiniętą plastikową siatką. A może to tylko styropianowa głowa na peruki? Thomas jest pewien, że w tej sekundzie, w której samochód wykonujący zdjęcia ulicy przejeżdżał obok tego domu, ktoś dusił drugiego człowieka. Ale Thomas jest inny. Jest ułomny. A może genialny? Bowiem Thomas nie tylko chodzi ulicami. On ich się uczy na pamięć. Z fotograficzną precyzją zapisuje w pamięci każdy detal, każdą wystawę, każdy numer i wygląd domu. Kartografuje.

Kiedy zaalarmowany przez niego brat Ray dla świętego spokoju udaje się do Nowego Jorku, by storpedować absurdalne twierdzenia Thomasa, na miejscu zastaje puste mieszkanie. Sąsiadka informuje go, że od mieszkające w nim dwie młode kobiety wyprowadziły się kilka miesięcy temu. Nie wie jednak, że swoją wizytą uruchamia lawinę wydarzeń, które już wkrótce mogą kosztować go życie.

Nie chce już mi się czytać głupawych amerykańskich powieści w stylu "zabili go i uciekł", schematycznych do bólu, naiwnych i powtarzalnych. A jednak tu Barclay potwierdza, że anglosaska szkoła powieści sensacyjnej i kryminalnej nadal funkcjonuje, i to znakomicie. "Okno na śmierć" (niestety, jeszcze nie wydane w Polsce) to przykład doskonałego rzemiosła, zaprawionego tą maleńką iskrą geniuszu, która sprawia, że nawet odkurzony pomysł w nowej, współczesnej oprawie jest w stanie kompletnie oszołomić. Zachłyśnięcie kolejnym niespodziewanym zwrotem akcji czy odkryciem, totalnie wywracającym spojrzenie na sprawę zdarzyło mi się tu parę razy, a ja nie zachłystuję się łatwo. Tyle o samej intrydze, a przecież mamy tu coś więcej.

Mamy znakomite kreacje bohaterów, w szczególności naszego "Rainmana". I obraz drażliwych, delikatnych relacji między braćmi, oscylujących między wrogością, irytacją, oddaniem i przywiązaniem. Barclay zdołał skreślić przepiękny portret inności, aż zadziwiające, że tak znakomicie wpasował się sensacyjną, bądź co bądź, opowieść. Bardzo podobał mi się też styl: lapidarny, ale podmalowany lekką ironią, ani trochę nie przesadzony, nawet w finałowych, zwalających z nóg scenach, w jakich niejeden piszący ma trudności z zachowaniem właściwej równowagi między tempem, wiarygodnością i plastycznością.

Książka-zaskoczenie, i to pozytywne.

Pierwsze zdanie: "To był zupełny przypadek, że skręcił wtedy akurat w Orchard Street i zobaczył okno."

Gdzie i kiedy: Promise Falls, Nowy Jork, współcześnie

W dwóch słowach: impet i precyzja

Dla kogo: dla miłośników Hitchcocka, perfekcyjnie skonstruowanych thrillerów i... wszystkich rainmanów tego świata

Ciepło / zimno: 89°

Książkę przeczytałam w ramach wyzwania Book-Trotter oraz Czytamy kryminały.