Susan Hill "Kobieta w czerni" - mrocznie, gotycko, nastrojowo...

Wydawnictwo Amber

Tytuł oryginału: The Woman in Black

Przekład: Jan Jackowicz

Ilość stron: 224

Data wydania: 14.02.2012

Cena: 29,80 zł

Są książki przereklamowane, po których obiecujemy sobie cudów na kiju, a lektrura przynosi czczą pustkę. Powieść Susan Hill "Kobieta w czerni", która falą godną tsunami przetoczyła się przez niemal wszystkie blogi, miała wszelkie zadatki na miano obietnicy i rozczarowania roku. Bardzo znana za granicą, wyczekiwana w Polsce, a w dodatku świeżo sfilmowana i to w gwiazdorskiej obsadzie - to nie mogło skończyć się dobrze.... Toteż nie obiecywałam sobie zbyt wiele. 

I to być może było właściwym nastawieniem do rozpoczęcia przygody z tą książką. Wzięłam ją sobie do samolotu, bo gabaryty książeczki były przyjazne dla podręcznego bagażu, objętość możliwa do pokonania podczas dwóch godzin lotu, a i tematyka nieabsorbująca. I, być może znowu Was zaskoczę - bingo! To było to.

Fabułę zapewne większość z Was zna, czy to z własnej lektury, czy z filmu (ja go nie widziałam), więc ograniczę się tylko do lakonicznej wzmianki, że chodzi o młodego notariusza, który zostaje wysłany gdzieś na angielskie pustkowia, by uregulować sprawy spadkowe niedawno zmarłej  kobiety. Zamieszkiwany przez nią samotnie Dom na Węgorzowych Moczarach jest trudno dostępny, leży pośród bagien i nad samym morzem, gdzie dojechać można tylko wąską dróżką  wijącą się przez zdradliwe moczary, zalewaną w czasie przypływów. A zatem, kto się tam zapuści i przegapi porę przypływu, musi zaczekać, aż bezlitosne morze uwolni go z pułapki. W zasadzie od początku wiadomo, w którym kierunku będzie zmierzać ta historia młody prawnik podczas pogrzebu widzi  wymizerowaną kobietę w czerni, mieszkańcy niechętnie mówią o tajemniczym domu i jej zmarłej mieszkance, gdzies w tym wszystkim kryje się jakaś straszliwa tajemnica... W dodatku notariusz, w zamiarze prędkiego uporania się z papierami, pragnie spędzić na odludzi parę dni. 

Klasyczna konwencja powieści grozy: wiadomo, że będzie strasznie, wiadomo, co się za chwilę stanie, a mimo to lęk podpełza nam do gardła, wywołuje zimny dreszcz grozy i każe mimowolnie zamykać oczy, by nie czytać dalej... Przewidywalne? Ograne? Wyświechtane? "Kobieta w czerni" na pewno nie oferuje niczego nowatorskiego. Nie wkracza na nigdy nie dotnięte piórem pisarza obszary, nie eksploruje niezbadanych zakątków  psyche i nie straszy niczym nowym. Jest cudownie klasyczna w zamierzeniu i nie epatuje nowinkami. I tak jest dobrze. Staroświeckość, niespieszność narracji to solidny fundament tej opowieści, wpasowujący się harmonijnie w całość. 

Sama historia nie jest zbyt zawiła i da się streścić w paru zdaniach. Tak, może pozostawić niedosyt. I owszem, jest mistycznie i irracjonalnie. Osób szukających na wszystko jakiegoś rozumowego wytłumaczenia do lektury nie zachęcam, bo jest tu o duchach i jest o zjawiskach niewytłumaczalnych, a autorka bynajmniej nie ma aspiracji wyjaśniania tu czegokolwiek. Wszak najbardziej boimy się Nieznanego. Nie dla zawiłej intrygi czy zaskakującego rozwiązania zagadki czyta się opowieści o duchach. Bo tak naprawdę najważniejsza jest tu atmosfera, budowany misternie i powolutku klimat grozy, malowane pędzlem impresjonisty angielskie mgliste i mroczne pejzaże. Miłośnicy takich posępnych, gotyckich klimatów powinni rozpłynąć się w zachwycie, a najlepiej nauczyć się na pamięć fragmentów opisujących opuszczone domostwo na krańcu świata, zapomniane przez Boga, ale nie przez demony i ludzi. 

Może się obnażę, zdemaskuję fragment siebie, który wolałabym trzymać w ukryciu, ale powiem Wam, że "Kobieta w czerni" uwiodła mnie i zaczarowała atmosferą. Pozwólcie i Wy, by wsączyła się w Was, dajcie się ponieść wyobraźni, nie spieszcie się, niech te obrazy ukształtują się w Was do końca, osiądą w duszy i zapiszą w siatkówce oka. Nie pędźcie dalej, zatrzymajcie się i poczujcie... grozę tych miejsc. Nawet jeśli przeszkodzi Wam stewardessa, przynosząc sok pomidorowy....

Dla mnie to był uratowany lot. Jeden z bardziej mistycznych i gotyckich lotów życia. I takich również Wam życzę...

Daję mocną czwórkę (4/5).

Acha, książkę przeczytałam w ramach wyzwania Sardegny trójka pik, jako powieść z wątkiem XIX-wiecznej Anglii.