Wolfram Fleischhauer "Schweigend steht der Wald" (A las stoi i milczy) - czyli co gnije pod pocztówkową sielanką

Wydawnictwo: Droemer Verlag
Data premiery: 02.09.2013
Liczba stron: 400
Cena: 19,90 euro

Dwa lata przygotowań i wyszukiwania informacji, rok pisania. Tak pracuje Wolfram Fleischhauer, taki system sprawdził się w przypadku sześciu powieści. I oto mam przed sobą najnowszą, podobnie jak i poprzednie, niedającą się zamknąć w obrębie jednego gatunku. "A las stoi i milczy" bowiem tylko pozornie jest kryminałem. To również książka o lesie, o wyciszeniu, jakie daje, o sposobach jego czytania. To książka o konformiźmie. To wnikliwa charakterystyka wiejskiej, zamkniętej społeczności. Wreszcie to powieść obnażająca, zdzierająca płatami pocztówkową tapetę z bawarskiej - nie, z niemieckiej - sielanki z etykietką "co było, minęło".

Anja Grimm, studentka leśnictwa, przyjeżdża do niewielkiej wioski na bawarskiej prowincji. W ramach praktyki ma dokonać kartografowania leśnych połaci. Kiedy razem z towarzyszącym jej innym praktykantem pobiera próbki z podłoża, zostaje niespodziewanie zaatakowana przez zdziczałego, wykrzykującego niezrozumiałe, bezładne inwektywy tubylca. Jak się okazało, właściciela tego kawałka lasu. Wymachujący dubeltówką chłop odstępuje jednak od gróźb, kiedy dziewczyna otwiera usta i przedstawia mu się: "Jestem Anja Grimm, pamiętasz mnie?". Tak, Anja nieprzypadkowo znalazła się w tej głuszy. To tutaj, przed wielu laty, kiedy jako mała dziewczynka przyjeżdżała z rodzicami na wakacje, zaginął bez śladu jej ojciec. Przybycie do wioski "tej małej Grimm" nie pozostaje niezauważone przez jej mieszkańców. Nie w smak im, że studentka kopie w ziemi, że węszy, że odgrzebuje stare sprawy. Jeszcze mniej podoba im się sposób, w jaki dziewczyna "odczytuje" las, niemal magiczny, jakby łączyła ją z nim jakaś niesamowita, czarodziejska nić, jakby Anja rozumiała, co szepczą do niej szumiące drzewa. Wkrótce potem Xaver ponownie ją napastuje, przykładając strzelbę do głowy. Parę godzin później chłop wiesza się w lesie, a jego niedołężna, schorowana matka zostaje znaleziona z głową roztrzaskaną szpadlem w stodole. Co wiedział Xaver?... I dlaczego poczynania policji nie wskazują na chęć wyjaśnienia obu spraw - tej aktualnej, i tej zadawnionej?

Fakt, dość prędko można się domyśleć, że kluczem do zagadkowej śmierci Xavera i jego matki będzie przeszłość. Ale to, co naprawdę porosło milczeniem, jest o wiele bardziej wstrząsające, niż ktokolwiek mógłby się spodziewać, sięgając po książkę z nieco mylną etykietką "kryminał". Fleischhauer zapuścił się w bardzo niewygodne rewiry, uwierające, pomijane i przemilczane. A co więcej, jak najbardziej aktualne i bynajmniej nie fikcyjne. Bezkompromisowo burzy bukoliczny wizerunek, jaki kojarzy się z Bawarią, wypruwa spod zielonych, soczystych łąk flaki przeszłości, rujnuje białe kapliczki z cebulastymi kopułami i stawia ogrodzenia z drutu kolczastego, zatruwa słodycz widoczków jadem zaszłości. Niemcy nie lubią, jak im się psuje sielankowe widoczki. Wolą rechotać z przaśnych dowcipów sypanych dialektem w kryminałkach prowincjonalnych pisanych przez żony policjantów. Gdzie krówka malowniczo odcina się od zieleni pastwisk, a góry obowiązkowo wypełniają swe zadania: wyglądać pięknie i milczeć. W przeciwieństwie do zalewu miałkich i komediowych kryminałów, bijących rekordy sprzedaży, powieść Fleischhauera bestsellerem raczej nie zostanie. Ale może zostanie zauważona przez nielicznych, którzy poszukują, zadają pytania i boją się odpowiedzi. Bo tacy też są. 

Abstrahując od przesłania, to także znakomicie napisana książka. Autor dba o szczegóły, zachwyca autentyzmem, potwierdzając, że dwa lata researchu to nie w kij dmuchał. Dobrze skrojone postacie, wiarygodnie poprowadzone wątki i niezłe tempo dopełniają całości. Fleischhauer jest dla mnie odkryciem roku, nawet jeśli nie okupuje list bestsellerów. 

Pierwsze zdanie: "Nie miała jasnego wyobrażenia, co wywoła w niej widok wsi."

Gdzie i kiedy: Waldmünchen, bawarska prowincja, 2008

W dwóch słowach: prowokująca i niepokojąca

Dla kogo: dla ceniących zadziorność i perfekcyjnie odtworzone tło, a także dla tych, co kochają las

Ciepło / zimno: 91°